گروه زبان فارسی، دانشکده زبان ها، دانشگاه بغداد، بغداد، عراق
تحلیل سبک زبانی و داستانی از مهم‌ترین شاخه‌های نقد ادبی است که به بررسی ارتباط میان ساختارهای زبانی و پیام‌های محتوایی می‌پردازد. در این میان، داستان‌های کوتاه به‌دلیل غنای مضمونی و فشردگی بیانی، بستری مناسب برای تحلیل تعامل میان زبان، روایت و ساختار داستانی فراهم می‌کنند. پژوهش حاضر با تمرکز بر مجموعه داستان تلخ و شیرین نوشته‌ي معصومه مرتقی‌قاسمی، به روش تحلیلی ـ توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، به واکاوی ویژگی‌های زبانی و عناصر داستانی این اثر می‌پردازد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که نویسنده با بهره‌گیری از واژگان محاوره‌ای، صفات و قیدهای توصیفی و همچنین ترکیبات زبانی، موفق به خلق متنی ساده، اما تأثیرگذار شده که از غنای فرهنگی و زبانی خاصی برخوردار است. از منظر داستانی، کتاب شامل موضوعاتی همچون امید، تجربه‌های فردي و روابط انسانی است که در هر داستان، پیام‌های اخلاقی و اجتماعی عمیقی به مخاطب منتقل می‌شود. نویسنده از روایت‌های مستند و سبک روایی صمیمی برای برقراری ارتباط نزدیک با مخاطب استفاده کرده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که این اثر با ترکیب ظرافت‌هاي زبانی و مضامین انسانی، نمونه‌ای موفق از ادبیات واقع‌گرا و معاصر است. مجموعه داستان تلخ و شیرین بازتابی از دغدغه‌های اجتماعی و فرهنگی نویسنده است که با زبانی ساده و صمیمی، قدرت تأثیرگذاری عمیقی بر مخاطب دارد. زبان روان، اصطلاحات زنده و واقعی و پیام‌های اخلاقی در لایه‌های زیرین متن، این مجموعه را به اثری متمایز در داستان‌نویسی معاصر تبدیل کرده است که خواننده را به تفکر و تأمل در مسائل انسانی و اخلاقی سوق می‌دهد.
واژگان کلیدی: تحلیل زبانی، سبک داستانی، زبان محاوره‌ای، ادبیات واقع‌گرا، تلخ و شیرین، معصومه مرتقی قاسمی.
مقاله کامل (اینجا کلیک نمایید)
چکیده بالا بخشی از مقاله ای است که در دهمین کنفرانس بین المللی بررسی مسائل جاری زبان ها، زبان شناسی، ترجمه و ادبیات (WWW.TLLL.IR) ، 14-13 بهمن 1403، اهواز، پذیرفته شده است.
